zaterdag 29 juni 2013

Lula's hand op de rem

De aankondiging van presidente Dilma Rousseff om, in reactie op de massale protesten van de afgelopen weken, een grondwetgevende vergadering in het leven te roepen teneinde structurele politieke hervormingen te kunnen bewerkstelligen zou bij oud-president Luiz Inácio Lula da Silva (foto) de nodige wenkbrauwen hebben doen fronsen. Dat wist kwaliteitskrant Folha de São Paulo gisteren te melden.


Via allerlei bronnen binnen de top van de Partido dos Trabalhadores/PT maakte de krant openbaar dat Lula de aangekondigde volksraadpleging en de installatie van zo'n bijeenkomst van leden van het Congres als "onervarenheid" (barbeiragem) van het huidige Dilma-team zou hebben bestempeld. Met name het feit dat de ene dag een aparte grondwetgevende vergadering in het vooruitzicht werd gesteld en dat daar de volgende dag alweer enigszins door Dilma op werd teruggekomen. Ook zou Lula er moeite mee hebben gehad dat oud-president Fernando Henrique Cardoso (PSDB), kopstuk van de oppositie, zou zijn geconsulteerd zonder dat de politieke bondgenoten van de coalitie, inclusief vice-president Michel Temer (PMDB), naar hun mening zou zijn gevraagd. Wat ook zou hebben gestoken is dat twee andere kopstukken van de PT, de ministers José Eduardo Cardozo (Justitie) en Aloizio Mercadante (Onderwijs), presidente Dilma daarbij behulpzaam zijn geweest.
Het idee van de eerste aanzet, een volksraadpleging, zou binnen de PT-top als roekeloos worden gezien. Het is grondwettelijk aan het Congres om dergelijke hervormingen te bewerkstelligen en zaken als de bijvoorbeeld het idee van de herverkiezing van de president in tweede termijn zou te omstreden zijn om aan het Braziliaanse volk voor te leggen. Folha de São Paulo wist te melden dat tijdens de besprekingen van Dilma met Lula in São Paulo om hoe te reageren op de demonstraties het idee van een aparte grondwetgevende vergadering niet eens aan de orde zou zijn geweest.
Wat is hier aan de hand? Om de boel publicitair te redden ontkende het Instituto Lula, een ngo die zich formeel richt op de banden van Brazilië met andere landen in Afrika en Latijns-Amerika, maar in de praktijk blijkbaar de spreekbuis van de voormalige president, vervolgens alle berichtgeving en stelde dat Lula zich geheel en al achter Dilma zou opstellen. Kortom, een mooi inkijkje in de strategische ideeën binnen de PT voor de toekomst.
Interessant in dit opzicht is om te kijken naar de stellingname van de oppositie rond diezelfde PSDB van FHC. Zij stellen dat politieke hervormingen voor een volksraadpleging te ingewikkelde materie zouden zijn. Op dergelijke vraagstukken zou geen eenvoudig "nee" of 'ja" kunnen worden beantwoord. Uit angst voor een onomwonden "ja" voor de plannen van de socialisten pleiten zij dan ook voor een referendum, niet bindend want adviserend. Het oordeel van het Braziliaanse volk zou op dit moment teveel worden ingegeven door de waan van de dag en daarmee desastreus voor een afgewogen beslissing in deze complexe materie.
Zowel de oppositie als een geslepen Realpolitiker als Lula vrezen daarmee de regie uit handen te geven. Vanuit de PSDB en aanverwante partijen begrijpelijk. Zij willen niets anders dan de continuering van de huidige, want financieel lucratieve gang van zaken. Wat Lula c.s betreft gaat het allemaal te snel. De oud-president wil juist aantonen dat het beleid van de zijn partij het afgelopen decennium haar vruchten heeft afgeworpen en dat binnen de huidige politieke constellatie gewaarborgd zou zijn. Lula, gepokt en gemazzeld in de machtspolitiek van alledag, is inmiddels afgestapt van het idealistische idee van te abrupte radicale veranderingen. Hij lijkt de weg van de geleidelijkheid te verkiezen, teneinde juist de de huidige machtspositie van de PT te kunnen consolideren.
Dilma en haar zijnen gaan wat hem betreft te snel en dat zou, gezien de toch conservatieve inslag van het Braziliaanse electoraat, op den duur nadelig kunnen uitpakken voor de lange-termijnsplannen van de socialistische PT. Lula heeft een plan voor de Braziliaanse toekomst en gezien de huidige traditionele politieke constellatie van een zekere behoudendheid van het electoraat kan ik hem daar geen ongelijk in geven.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten